Pandemide obezite süratle yaygınlaşıyor!
Dikkat! Ameliyat sonrası ‘kilo almam’ kanısı yanlış!
Modern çağın en kıymetli sıhhat sıkıntılarından biri olan obezite dünyada olduğu üzere ülkemizde de süratle yaygınlaşıyor. Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi ve Acıbadem Maslak Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu, bilhassa son iki yıldır Covid-19 pandemisinden ötürü meskende geçirilen mühletin artması, fizikî hareketsizlik ve sıhhatsiz beslenme nedeniyle obezitenin çocuk ve yetişkin her yaştan kişiyi çok daha fazla tehdit eder hale geldiğini söylüyor. Obezite cerrahisi hakkında toplumda yanlışsız sanılan kimi yanlışların da bu hastalığın görülme sıklığının artmasına yol açtığını belirten Prof. Dr Tayfun Karahasanoğlu, hakikat bilinen 9 yanlışı anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Ben kilomla barışığım, ameliyata hiç gerek yok. Hele pandemide asla!: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Obezite hayat mühletini ve ömür kalitesini besbelli olarak düşürür. Üstelik obez olan ya da obeziteye bağlı diyabet yahut kardiyovasküler hastalığı olan bir hasta Covid-19 olduğunda sonuçlar çok daha berbattır. Bu nedenle bu hastalardaki tedavi yanlışsız bir zamanlamayla multidisipliner bir takım tarafından hakikat usulle gerçekleştirilmelidir.
Obezite yalnızca estetik bir meseledir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Birtakım insanlara nazaran obezite yalnızca estetik bir sıkıntıdır. Bu çok yanlış bir fikirdir. Zira obezite çok önemli bir hastalıktır. Obeziteye bağlı ortaya çıkan diyabet, hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları, uyku apnesi, kanser ve depresyon üzere birçok sorun nedeniyle obez hastaların ömür mühleti ve hayat kaliteleri olumsuz etkilenmektedir. Halbuki fazla kilolardan ve tüm bu hastalıklardan kurtulmak mümkündür.
Obezite bir irade sıkıntısıdır. Hasta isterse zayıflayabilir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Birçok hastaya ailesi ve etrafı bu gözle bakar. Meğer şu gösterilmiştir ki; hastanın kilosu arttıkça ve hastanın bu fazla kiloda kaldığı müddet uzadıkça hastanın kalıcı zayıflama talihi azalır. Bilhassa beden kitle indeksi 35 hatta 40’ın üzerine çıkan ve bu müddette bir yıldan uzun müddet kalan hastaların büyük bir kısmının irade, psikoterapi, akapunktur, diyet, egsersiz vb tekniklerle kalıcı zayıflama talihi maalesef çok azdır.
İsteyen herkes obezite ameliyatı olabilir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu, obezite ameliyatlarının gerçek grupla, hakikat hastaya, hakikat yolla uygulandığında birçok hastada sonucun harika olduğunu belirtirken, bunun aksisi durumlarda ise çok önemli problemlere neden olabildiğini belirterek şöyle konuşuyor: “Bu nedenle tüm dünyada obezite cerrahisinin aşikâr kriterlere uyularak uygulanması önerilmektedir. Bu kriterlere nazaran; beden kitle indeksi 40’ın üzerinde olanlar, beden kitle indeksi 35-40 ortası olup obeziteye bağlı diyabet, hipertansiyon üzere önemli sıkıntıları olanlar, 15-65 yaş ortasındakiler, en az bir yıldan beri beden kitle indeksi 40’ın üzerinde olup diyetisyen nezaretinde en az iki kere diyetle zayıflamaya çalışan lakin başarılı olamayanlar cerrahi adaylarıdır . Bununla birlikte hastalar bu kriterlere uygun olsa da, kronik alkol yahut unsur kullanımı alışkanlığının bulunması, önemli psikiyatrik sorun yahut yeme bozukluğu olması, ameliyat konusunda hastanın isteksiz olması üzere sıkıntılardan birinin bile olması halinde hastaya obezite cerrahisi uygulanmaz.”
Ameliyata gerek yok. Yağ aldırma ile kilo meselemi çözerim: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu “Obezite tedavisinde birçok metot kullanılmaktadır. Bunlar çoğunlukla birbirinin alternatifi değil, tamamlayıcısıdır. Çok fazla kilosu olmayan hastaların tedavisine alışılmış ki rejim, egsersiz, ömür biçiminin değiştirilmesi üzere yollarla başlamak gerekir. Kilo biraz daha arttığında endokrinolog teklifiyle medikal tedavi ve tahminen endoskopik teknikler de eklenebilir. Lakin bu tedavi yaklaşımı tüm hastalar için gerçek değildir. Mesela, en az iki yıldan beri beden kitle indeksi 45 olan, 1.60 uzunluğunda 115 kg tartısındaki bir hastada bu sistemler çoğunlukla faydalı olmaz. Hatta önemli idman sonucu kalp hastalıkları riski artabilir. Bu nedenle obezite tedavisi multidisipliner bir grup işidir. Her hasta bağımsız olarak kıymetlendirilerek hasta için en uygun tedavi tekniği seçilmelidir” diyor.
Her hasta için en uygun ameliyat tüp mide ameliyatıdır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Obezite cerrahisinde bilhassa son on yıl içerisinde tüm dünyada en sık tercih edilen prosedür sleeve gastrektomi (tüp mide) süreci olmuştur. Günümüzde dünyada obezite nedeniyle ameliyat edilen hastaların yarısından birçoklarına bu süreç yapılmaktadır. Sürecin bu kadar yaygınlaşmasının ana nedenleri; öteki obezite ameliyatlarına nazaran teknik olarak daha kolay bir süreç olması, hasebiyle komplikasyon oranının daha düşük olması, ek sıhhat sıkıntıları olan hastalarda daha itimatla yapılabiliyor olması ve sürecin uzun periyot sonuçlarının kabul edilebilir olmasıdır. Lakin hastanın yaşı, cinsiyeti, beden kitle indeksi, eşlik eden hastalıkların varlığı, yeme alışkanlıkları vb faktörler de ameliyat seçimini etkileyeceği için ‘her hastada kesinlikle tüp mide ameliyatı kesin yarar sağlar’ fikri gerçek değildir.
Ameliyat sonrası tekrar kilo almam: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu “Obezite cerrahisi sonrasında kimi hastalar gereğince kilo veremediği üzere (ameliyattan 18 ay sonra fazla kilonun yüzde 50’sinden azını kaybetmek), kimi hastalar da yıllar geçtikçe tekrar kilo almaya başlar. Bu hastalarda varsa obeziteye bağlı gelişen diyabet, hipertansiyon vb önemli sorunlar ameliyat sonrası ya düzelmez ya da bir mühlet düzelip hasta tekrar kilo almaya başladığında tekrar ortaya çıkar. Bu üzere sorunlar nedeniyle tekrar ameliyat olma oranı ortalama yüzde 20’dir. Bu durum bir çok faktöre bağlı olabilir. Örneğin; tüp mide ameliyatında gereğinden daha büyük bir mide bırakılması yahut midenin fundus ismi verilen yemek borusuna yakın kısmının yetersiz çıkarılması üzere sorunlar bu duruma neden olabileceği üzere bazen ana sorun, hastanın ömür biçimi ile alakalı sorunlardır yani hastanın diyet alışkanlığının değişmesi, yeme bozuklukları, fizikî aktivitenin bırakılması ve denetimsiz ruhsal sorun tekrar kilo alımını hızlandırabilir.”
Ameliyata karşın yeniden kilo aldım, artık tahlili yok: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Obezite tedavisinde en sık kullanılan yollar olan davranış tedavisi, diyet, egsersiz, antiobezite ilaçlar (iştah kesiciler), psikoterapi ve endoskopik usuller bu hastalarda da denenebilir. Bu süreçler ikinci bir ameliyat gereksinimini ortadan kaldırmak için denense de bu hastalarda muvaffakiyet oranları epey düşüktür. Bu nedenle birçok hastada ikinci bir ameliyat (yeniden sleeve, gastrik bypass, BPD-duodenal switch ve SADI gibi) gerekebilir. Bu çeşit ikinci cerrahi süreçler birinci ameliyatlara nazaran hem teknik olarak daha zordur hem de daha fazla morbiditeye neden olabilir. Lakin, yeterli merkezlerde, hakikat bir grupla bu süreçler inançla yapılabilir.
Obezite cerrahisi sonrası birçok hastada vefat kaçınılmazdır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu “Gerek hastalığın daha düzgün anlaşılması, gerek hastalığın tedavisindeki ilerlemeler nedeniyle obezite ameliyatları sonrasında vefat oranı yıllar içerisinde düzgün merkezlerde besbelli olarak düşmüştür. Üstelik çalışmalar şunu göstermiştir ki; önemli obezite nedeniyle ameliyat edilen hastalardaki mevt riski, tedavi edilmeyen yahut ilaç tedavisi ile tedavi edilenlere nazaran daha düşüktür. Bu nedenle bugün şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki; obezite cerrahisi uygun merkezlerde, profesyonel bir takım tarafından multidisipliner bir yaklaşımla itimatla yapılabilir” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı